KUŞADASI BELEDİYE BANDOSU

Yıl 1934… Kuşadası’nda henüz elektrik, yol, radyo, gramofon yok. Ancak salonu ve sahnesi olan bir HALKEVİ var. Gündüzleri zeytin ve tütün tarlalarında çalışan ya da esnaflık yapan Kuşadalılar, akşam saatlerinde mum ışığında, batı enstrümanlarıyla çalışıp, KUŞADASI HALKEVİ  BANDOSU’nu kurarlar. İtalyan malı 14 parça enstrümana sahip bandonun ilk şefi, eski bir asker olan Enver ORUÇKAPTAN’dır.

 KUŞADASI  HALKEVİ  BANDOSU,  1936 yılında İzmir Bandosu dışında çevrenin ilk ve tek bandosu olarak, Kuşadası’nın ileri gelenlerinin sünnet ve düğün törenlerinde  ya da cenazelerinde sevinçlere ve acılara ortak olur; ulusal bayramlarda halkın coşkusuna önderlik eder. Hatta İzmir’in kurtuluş törenlerine bile katılmaktadır. Ancak 1940’larda 2. Dünya Savaşı’nın yokluk ortamında müzisyenler dağılır ve enstrümanlar halkevinin deposuna kaldırılır.

Bir gün, güçlü bir fırtına ile yükselen dalgalar, deniz kenarındaki depodan enstrümanları sürükleyip denizin dibine döker. Birkaç yıl deniz dibinde kalan aletler, Halil BEREKET öncülüğünde denizden çıkarılıp temizlenir ve yeniden çalışır duruma getirilir. Böylece 1946’da ikinci kez KUŞADASI  BELEDİYE  BANDOSU kurulur.

1950’lerin siyasal bölünme ortamı KUŞADASI  BELEDİYE  BANDOSU’ nu da etkiler. Bando ikiye bölünür ve ayrı yerlerde, ayrı müzikler çalınmaya başlar; ta ki 27 Mayıs 1960’ta “birlik – beraberlik” sağlanana dek. Ancak bu “birlik – beraberlik” dayatması, bazı müzisyenlerin “çalar gibi yaparak” durumu protesto etmelerini engelleyemez.

1960’lı yıllarda Kuşadası’nda “turizm patlaması” için girişilen seferberlikte KUŞADASI  BELEDİYE  BANDOSU da  – kimi ilginç durumlarla da olsa – yerini alır. Ancak özellikle düğümlerde sahneyi “orkestralar”a kaptırıp, gerekli maddi desteği de bulamayınca bir kez daha dağılır.

1977 seçimleriyle birlikte yerel yönetimin yeniden önem ve öncelik tanıdığı KUŞADASI  BELEDİYE  BANDOSU, üç yıl sonra yaşanan siyasal kaos ortamından payını alır ve mahkemelik olur. Daha sonra aklansa da “müzik ve bandonun gereksizliği ve masraflı olması” gerekçesiyle desteksiz bırakılır.

Yıl 1984. Yine yerel seçimler… KUŞADASI  BELEDİYE  BANDOSU  bir kez daha önem ve öncelik kazanır. O zamandan bugüne – zorlu koşullarda bile olsa –  Kuşadalı amatör müzisyenlerin büyük özverisi ve azmiyle varlığını sürdüren bandomuz,  aynı zamanda Avrupa çapında ünlenen caz sanatçısı A. Muvaffak FALAY’ı da yetiştirmiş bir okuldur.            Şimdilerde kimi zaman kent meydanlarında verdiği mini konserlerle yabancı turistlerin sempatisini toplarken, Kuşadalıların da ortak belleğini canlandırmakta, ulusal bayramlardaki yürüyüşlere büyük bir coşku katmaktadır.

Bu güne dek yaşanan onca sıkıntıya, yokluğa, yoksunluğa karşın inatla var olma savaşımı veren KUŞADASI  BELEDİYE  BANDOSU, dileriz bundan sonrasında yalnızca yerel yönetimlerin destek çabalarıyla değil, bu yürekli ve azimli müzisyenlerin çoktan hak ettikleri kurumsallaşmış bir yapıyla var olmayı sürdürür. Çünkü KUŞADASI  BELEDİYE  BANDOSU’nun müzikleri olmazsa Kuşadalılar coşkularını yitirirler.

* Ulaş Demiray’ın “KURUMAYA TERKEDİLMİŞ BİR ULU ÇINAR GİBİ – KUŞADASI BANDOSU “   yazısından (Devekuşu Dergisi- Temmuz 1996) derlenmiştir.

Derleyen : Melek Sözer

Kuşadası Belediye Bandosu belgeseli youtube kanalımızdan izlenebilir.
https://youtu.be/q1W9nhkgApU